فصلنامه طب کار

مقدمه: نوبت‏کاری باعث به وجود آمدن عوارض بسیاری بر سلامت می‌شود که مهم‌ترین علت ایجاد این عوارض اختلال در ریتم سیرکادین می‌باشد. نوع الگوی نوبت‏کاری از نظر رو به جلو یا عقب بودن آن و یا طول هر دوره نوبت‏کاری بر شدت این عوارض موثر می‌باشند. هدف از این مطالعه بررسی و مقایسه عوارض دو الگوی نوبت‏کاری در صنعت کاشی بر سلامتی می‌باشد. روش بررسی: این مطالعه مقطعی در زمستان 1390 بر روی 203 کارگر نوبت‏کار شاغل در دو کارخانه کاشی استان یزد با الگوهای متفاوت نوبت‏کاری، گروه یک با الگوی رو به جلو و کوتاه مدت (2صبح2عصر2شب) و گروه دو با الگوی رو به عقب و طولانی مدت (6شب6عصر6صبح)، انجام شد. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسشنامه حاوی اطلاعات کاری و پزشکی کارگران شامل معاینه فیزیکی و انجام آزمایشات بیوشیمیایی بود. یافته‌ها: شیوع علائم قلبی و فشار خون بالا در گروه یک به طور معناداری پایین‌تر از گروه دو بود. اختلاف در مصرف سیگار، وجود چاقی و شیوع قند خون ناشتای بالا در دو گروه، از نظر آماری معنادار نبودند. علائم در‌گیری دستگاه گوارش در دو گروه نشان‌دهنده وجود اختلاف معنادار در شیوع سوءهاضمه، نفخ شکم، سوزش سردل و یبوست می‌باشد. درد مفاصل و گرفتگی عضلانی نیز در گروه یک به طور معناداری کمتر از گروه دو بود. نتیجه‌گیری:با توجه به شیوع بیشتر علائم بیماری‌های قلبی، اسکلتی- عضلانی و گوارشی در گروه دارای نوبت‌کاری رو به عقب نسبت به گروه رو به جلو، این گروه بیشتر در معرض ابتلا به این دسته از بیماری‌ها هستند.