فصلنامه طب کار

---

چکیده مقدمه: ریخته گری از صنایعی است که در آن کارگر در معرض مواجهه بالا با سیلیس قرار می گیرد. مواجهه با سیلیس علاوه بر ایجاد سیلیکوزیس، منجر به بیماری انسدادی مزمن راه هوایی نیز می شود. این مطالعه به منظور ارزیابی فراوانی سیلیکوزیس و اختلال در اسپیرومتری کارگران این صنعت انجام شده است. روش بررسی: درمطالعه ای مقطعی وتوصیفی– تحلیلی برای تعیین فراوانی سیلیکوزیس و اختلالات اسپیرومتری در ۱۴۳ کارگر شاغل در یک واحد ریخته گری با سابقه کار ۱۵ سال و بالاتر و مواجهه ثابت شده با سیلیس، توسط پرسشنامه، عکس قفسه سینه و اسپیرومتری بررسی گردید. روش نمونه گیری سرشماری بوده است. یافته‌ها: ۳/۶% افراد (۹ نفر)، معیارهای سیلیکوزیس را دارا بودند که ۲ نفر از آنها سیلیکوز پیشرفته داشتند. بین کار در قسمتی که بالاترین غلظت سیلیس هوا گزارش شده بود و فروانی سیلیکوزیس ارتباط معنی دار وجود داشت. (۰۰۳/۰=P) بین سن، سابقه کار و مصرف سیگار با فراوانی سیلیکوزیس تفاوت آماری معنی‌داری دیده نشد(۰۵/۰P>). در اسپیرومتری۱/۱۸% نمای تحدیدی، ۹/۴% نمای انسدادی، ۷% مختلط و ۷۰% نرمال بودند و بین وجود بیماری تحدیدی و انسدادی ریوی با فراوانی سیلیکوزیس از نظر آماری ارتباط معنی دار وجود داشت. (۰۴/۰= p) نتیجه‌گیری: کار در صنعت ریخته گری فرد را در معرض مواجهه با سیلیس و ابتلا به سیلیکوزیس و بیماری انسدادی راه هوایی قرار می دهد. هرچند تشخیص سیلیکوزیس بر اساس سابقه مواجهه و نمای رادیولوژیک در عکس قفسه سینه است، انجام اسپیرومتری در تشخیص سایر بیماریهای ریوی ناشی از مواجهه با سیلیس، کمک کننده خواهد بود.

---

چکیده مقدمه: فعالیت فیزیکی و شغل مادر از جمله عواملی هستند که در مطالعات به نقش آنها در وزن کم نوزاد و زایمان پیش از موعد اشاره شده است. گفته می شود کار فیزیکی طاقت فرسا یک عامل خطر مستقل برای نارسی نوزاد است.هدف از انجام این مطالعه، بررسی اثرشیفت کاری و میزان فعالیت فیزیکی مادر در دوران بارداری بر وزن هنگام تولد نوزادان و سن حاملگی بوده است. روش بررسی: در این مطالعه از بین زنان شاغلی که در طی یک سال جهت زایمان به بیمارستانهای شهر تهران مراجعه کرده بودند به روش نمونه گیری تصادفی ۵۴۰ نفر با در نظر گرفتن معیارهای ورود، وارد مطالعه شدند.پس از زایمان، کلیه اطلاعات مورد نیاز از طریق شرح حال و مطالعه پرونده بیمار ثبت شد. از نرم افزار آماری SPSS۱۸ و آزمونهای کای‌دو و تی تست، One-Way-ANOVAو رگرسیون لجستیک جهت آنالیز داده‌ها استفاده شد. یافته‌ها: در این مطالعه میانگین سن مادران ۳/۲۵ سال و میانگین وزن نوزادان در هنگام تولد ۴۵۷ ± ۲۷۲۶ گرم بود. میانگین سن حاملگی مادران باردار مورد مطالعه ۴/۲ ± ۹/۳۶ دیده شد. در این مطالعه ارتباط معنی داری بین درصد فراوانی نوزادان با وزن کم با شیفت کاری مشاهده گردید(۰۰۱/۰=P)، ولی این میزان در مورددرصد فراوانی نوزادان پره ترم بین صبح کارها و شیفت کار چرخشی معنی دار نبود. نتیجه گیری: شیفت کار بودن زنان در دوره بارداری نقش مهمی در تولد نوزاد با وزن کم دارد.

---

چکیده مقدمه: هزینه‌های تحمیلی ناشی از بیماری‌های مرتبط با استرس، مانند حملات قلبی، فشار‌خون و افسردگی، سالانه بالغ بر میلیاردها دلار می‌باشد و افت عملکرد و مرگ زودرس که اکثراً ناشی از عدم توانایی در فایق آمدن بر این استرس‌ها می‌باشد، کارآیی سازمان‌های مختلف را تهدید می‌نماید. این پژوهش قصد دارد با تعیین میزان استرس شغلی و همچنین عوامل خطر بیماری‌های قلبی- عروقی، به بررسی ارتباط احتمالی آنها بپردازد. روش بررسی: ۲۲۴ راننده وسایل حمل و نقل عمومی در تهران مورد ارزیابی قرار گرفتند. پرسشنامه استرس شغلی به عنوان ابزار جمع‌آوری اطلاعات پایه این پژوهش انتخاب شد. با اخذ شرح حال، معاینه و مراجعه به پرونده‌های طبی افراد، وضعیت عوامل خطر قلبی آنها در پرسشنامه ثبت گردید. یافته‌ها: ۴/۰ درصد افراد درگروه استرس شغلی خفیف، ۱۷ درصد درگروه استرس خفیف تا متوسط، ۷۸ درصد درگروه استرس متوسط تا شدید و ۵/۴ درصد در گروه استرس شدید قرار گرفتند. رابطه معنی‌دار آماری بین سطح استرس و ریسک فاکتورهای بیماریهای قلبی عروقی شامل چاقی، مصرف سیگار، افزایش کلسترول و تری گلیسیرید و قند خون بالا دیده نشد. اما رابطه آماری معنی‌دار بین سطح استرس شغلی و فشار خون دیاستولیک مشاهده شد. نتیجه‌گیری: با توجه به این تحقیق مشخص شد که درصد بالایی از رانندگان وسایل نقلیه عمومی دارای استرس شغلی متوسط تا شدید هستند اما رابطه معنی‌داری بین سطح استرس شغلی و ریسک فاکتورهای بیماریهای قلبی عروقی وجود ندارد .

---

چکیده مقدمه: ارتعاش کل بدن فرمی از تروماهای تجمعی است که در دراز مدت باعث اختلالات پروستات و هموروئید و اختلالات قلبی عروقی و هریناسیون و دژنراسیون دیسک می‌شود. هدف از این مطالعه بررسی ارتباط دردگردن با ارتعاش کل بدن در رانندگان کامیون است. روش بررسی: برای بررسی ارتباط ارتعاش کل بدن با درد گردن دو گروه از رانندگان انتخاب شدند. گروه اول رانندگان کامیون بنز بودند که طبق استانداردهای ANSI ۲۰۰۳ و ISO ۲۶۳۱-۱-(۱۹۹۷) مقادیر غالب شتاب توزین شده فرکانسی r‏.m.s) )در جهاتx.y.z در طول مدت مواجهه روزانه ۸ ساعت در حدود ۹/۲ بود که با خطر احتمالی بر سلامت همراه است و در گروه دوم که رانندگان خودروهای سواری سمند بودند این میزان ۴/۰ بود که بدون اثر واضح بر سلامت است. در این دو گروه رانندگان که هر گروه ۱۰۰ نفر بودند عواملی چون سن، سیگار، شاخص توده بدنی و سابقه رانندگی علاوه بر ارتعاش کل بدن ارزیابی و ارتباط آن با درد گردن سنجیده شد. یافته‌ها: از نظر آماری ارتباط درد گردن با سن(۰۴۹/۰(P، سابقه رانندگی(۰۰۴/۰ (Pوارتعاش کل بدن (۰۳۱/ P=) معنی‌دار بود اما ارتباط معنی‌داری بین)BMI۵۶۳/۰P=)و سیگار کشیدن( ۷۵۴/۰ (P=به دست نیامد. بر طبق آنالیز رگرسیون نهایی در مجموع متغیرهای سن،ارتعاش کل بدن و سابقه رانندگی می توانند حدود ۱۱ درصد از علل درد گردن در رانندگان کامیون را پیش‌بینی کنند . نتیجه‌گیری: با توجه به تاثیرات مضرارتعاش کل بدن استفاده از طراحی سیستم‌های معلق در صندلی خودروهای سنگین برای ایزولاسیون ارتعاش ضروری است.

---

چکیده مقدمه: کارگران در مواجهه با گردوغبار پنبه در معرض خطر ابتلا به بیماری ریو‌ی ‌شغلی از جمله بیسینوزیس و برونشیت مزمن می‌باشند. ولی به طور کلی علایم ریوی مثل سرفه مزمن، خلط و تنگی‌نفس در کارگران مواجهه‌داشته با گرد و غبار پنبه بیشتر دیده شده است. به طوری که با ادامه مواجهه بیماری پیشرفت کرده و به سمت از کارافتادگی ریه پیش می‌رود. در این مطالعه، ما اثر مواجهه با گردوغبار پنبه بر عملکرد ریوی را مورد مطالعه قرار دادیم. روش بررسی: در این مطالعه ۱۴۱ کارگر نساجی که مواجهه با گرد و غبار پنبه داشتند به عنوان گروه در معرض تماس وارد مطالعه شدند و به وسیله پرسشنامه استاندارد ATS، معاینه بالینی و اسپیرومتری اطلاعات جمع‌آوری شد. شاخص‌های اسپیرومتری شاملFVC،FEV۱، FEV۱/FVC، FEF۲۵-۷۵%،PEFR اندازه گیری شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که برخی از علایم تنفسی از قبیل سرفه، خلط و حمله سرفه خلط‌دار (برونشیت مزمن ) در گروه مواجهه‌یافته با گردوغبار پنبه افزایش قابل توجهی دارد و کاهش متوسط درصدFVC ,FEV۱ , FEV۱/FVC دیده می‌شود ‌که نشان‌دهنده افزایش شیوع بیماری انسدادی راه هوایی در این گروه است. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به دست آمده در این مطالعه نشان داده شد که کارگران نساجی در خطر پیشرفت علایم ریوی و کاهش عملکرد ریوی هستند که انجام معاینات بالینی و اسپیرومتری می‌تواند در مراحل اولیه شروع این بیماریها را نشان دهد.

---

چکیده مقدمه: گالوانیزاسیون، فرآیندی است که قطعات فولادی را با لایه نازکی از فلز روی پوشانیده تا مقاومت آنها در مقابل فرسایش و خوردگی افزایش یابد.مواجهه حاد با اسید کلریدریک سبب علائم تحریکی مخاطی و تغییر رنگ موقت دندان شده و مواجهه مزمن سبب تغییرات عملکرد ریه، برونشیت مزمن، زخم بینی و تغییر رنگ دائم دندان می‌گردد.هدف از انجام این مطالعه بررسی فراوانی علایم بالینی ناشی از مواجهه با اسیدکلریدریک در آبکاران است. روش بررسی: در این بررسی که در سال ۱۳۸۸ در یک کارخانه گالوانیزاسیون در شهرستان اراک صورت گرفت، ۸۰ کارگر آبکار که مواجهه با اسید کلریدریک داشتند به عنوان گروه مورد و ۱۱۱ نفر از سایر واحدها به عنوان شاهد انتخاب شدند.اطلاعات از طریق پرسشنامه تنفسی ATS و پرسشنامه علایم تحریکی و تنفسی فوقانی و معاینه بالینی جمع‌آوری و میزان مواجهه در محل کار با روش NIOSH۷۰۳۰ اندازه‌گیری شد. یافته‌ها:غلظت اسیدکلریدریک در نمونه‌های فردی(منطقه تنفسی کارگر) و نمونه‌های محیطی پایین‌تر از حد مجازمواجهه شغلی برآوردگردید(TLV – ۸hr = ۵ PPM). فراوانی علایم تحریکی و تنفسی شامل سوزش بینی و گلو، تنگی‌نفس، سوزش چشم(در محل کار)، گرفتگی صدا، تغییر رنگ و حساسیت دندان در گروه مواجهه با اسید به طور قابل ‌ملاحظه‌ای بالاتر از گروه بدون مواجهه بود. نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه نشان می‌دهد که پس از کنترل اثر متغیرهایی نظیر سن ومدت مواجهه، رابطه‌ای بین مواجهه با اسیدکلریدریک و شیوع علایم تحریکی مخاطی و تنفسی و مراحل ابتدایی خوردگی دندان وجود دارد.

---

چکیده مقدمه: آسم بیماری شایع تنفسی است که به میزان قابل ملاحظه‌ای منجر به ناتوانی شغلی می‌گردد. اشتغال در برخی مشاغل نیز با بروز و تشدید علایم آسم همراه است. هدف پژوهش حاضر بررسی توصیفی مشاغل افراد مبتلابه آسم و تعیین فراوانی گروه‌های شغلی مختلف در مبتلایان به آسم است. روش بررسی: در این مطالعه مقطعی در مدت یک سال، ۳۳۹ بیمار بالای ۱۷ سال مبتلا به آسم از نظر شغلی مورد بررسی قرارگرفتند. شغل‌های ۱۷۹ فرد شاغل بر اساس طبقه‌بندی شغلی سیستم طبقه‌بندی استاندارد ارایه شده در سال ۱۹۹۱ برای مشاغل مختلف موسوم به Standard Occupational Classification ۱۹۹۱(SOC-۹۱)، طبقه‌بندی و فراوانی هر طبقه شغلی محاسبه گردید. یافته‌ها: گروه مشاغل تجاری، حمل ونقل واپراتوری تجهیزات بیشترین فراوانی را در میان مبتلایان به آسم دارا بودند (۶۶ مورد، ۸۷/۳۶ درصد). در گروه شغلی مذکور، شایع‌ترین شغل مربوط به رانندگان تاکسی بود (۱۳ مورد،۲/۷%). در رتبه بعد گروه شغلی خدمات‌رسانی و فروشندگی با ۴۰ مورد (۳/۲۲درصد)، دارای بیشترین فراوانی بود. در این گروه شغلی مشاغلی مانند آرایشگری، نانوایی و سروکنندگان غذا قرار دارند. مشاغل مدیریتی و مشاغل بهداشتی نیز کمترین فراوانی در بیماران آسمی تحت مطالعه ما را دارا بودند. نتیجه‌گیری: مشاغل با مواجهات کم خطر تنفسی از جمله مشاغل تجاری، حمل و نقل و اپراتوری تجهیزات بیشترین فراوانی را در بیماران مبتلا به آسم دارا هستند و لازم است در مطالعات بعدی رابطه آسم و تشدید آن در مشاغل مذکور مورد بررسی قرارگیرد.

---

مقدمه: پرسنل اورژانس همواره در معرض آسیبب با وسایل نوک تیز آلوده و خطر ابتلا بهHBV ، HIV و HCV می‌باشند. هزینه اثرات جسمی و روانی چنین آسیب‌هایی، اهمیت شناخت و پیشگیری از عوامل مؤثر در این خصوص را مشخص می‌کند، یکی از عوامل ذکر شده، استرس شغلی می‌باشد. روش بررسی: این مطالعه مقطعی در ۴ بیمارستان دانشگاهی تهران در فاصله ۱۳۸۷ تا ۱۳۸۸ انجام شد. ابزار مطالعه یک پرسشنامه سه قسمتی شامل اطلاعات دموگرافیک‌، پرسشنامه استرس روانی نوردیک و سوالاتی درمورد نوع مواجهه با اجسام نوک تیز بود. تحلیل داده‌ها با نرم افزارSPSS (ver,۱۱) انجام شد. یافته‌ها: ۳۵۰ نفر‌‌(۱۶۲ مرد و ۱۸۸ زن) مونث با میانگین سنی ۶/۵±۳۰ سال، شامل ۱۴۶ رزیدنت (۷/۴۱%)، ۴۳ انترن )۳/۱۲%) و ۱۶۱ پرستار (۴۶%) وارد مطالعه شدند. ۶۹نفر (معادل ۷/۱۹%) سابقه آلودگی با سوزن و ۹۹ نفر (۳/۲۸%) سابقه تماس پوستی‌ـ مخاطی را با ترشحات بیماران در ۳ ماه گذشته ذکر کردند. به لحاظ سطح استرس، ۱۵۸ نفر (۱/۴۵%) در سطح اول، ۱۵۸ نفر (۱/۴۵%) در سطح دوم و ۳۴ نفر(۸/۹%) در سطح سوم قرار داشتند. تفاوت آماری معنی‌داری در نسبت افراد آلوده با سوزن در سطوح مختلف استرس وجود نداشت (۳۷۴/۰=P). اما تفاوت این نسبت میان اینترن و پرستار و رزیدنت معنی‌دار بود(۰۰۲/۰=P). نتیجه‌گیری: نتایج نشان می‌دهد میزان آلودگی با سوزن و ترشحات بیمار قابل توجه می‌باشد، خصوصاً در دستیاران تخصصی، لذا برنامه‌ریزی جهت کاهش این آمار ضروری به نظر می‌رسد. در این مطالعه سطح استرس بر میزان آلودگی با سوزن اثر قابل توجهی نداشت. مطالعه‌ای جهت بررسی نقش تک‌تک متغیرهای استرس شغلی مانند حجم کاری و ایهام نقش پیشنهاد می‌شود.

---

مقدمه: در مطالعات مختلف پدیدار شدن ویتیلیگو به دنبال تماس با بسیاری مواد شیمیایی نشان داده شده است. این مطالعه مواجهات پرخطر شغلی قبل از شروع بیماری را در بیماران مبتلا به ویتیلیگو بررسی می‌کند. روش بررسی: در این مطالعه‌ مقطعی تمام بیمارانی که با ویتیلیگو طی دوره ۶ ماهه به درمانگاه پوست بیمارستان امام خمینی مراجعه کردند مورد پرسش از نظر سن شروع ویتیلیگو، شغل قبلی، شغل کنونی، مواجهات پرخطر شغلی و بیماری سیستمیک انوایمیون همراه، سابقه فامیلی از نظر ابتلا به ویتیلیگو قرار گرفتند و برایشان آزمایشات مربوط به بیماری‌های تیروئید و دیابت داده شد. داده‌ها پس از جمع‌آوری وارد نرم‌افزار spss ویراست ۱۳ شد و از آزمون آماری مجذور کای جهت تجزیه و تحلیل استفاده شد. یافته‌ها: تعداد کل نمونه‌ها ۱۳۵ نفر بود، که ۲۳ نفر مواجهه شغلی پرخطر داشتند. شایع‌ترین مواجهه‌های شغلی پرخطر مواد ضدعفونی کننده، رنگ روغن، رنگ چاپ و سموم کشاورزی بودند. در گروه با مواجهه شغلی پرخطر، نسبت مردان به زنان به نحو معناداری از گروه بدون مواجهه شغلی پرخطر بالاتر بود. توزیع منطقه درگیری در گروه با مواجهه شغلی پرخطر در مقایسه با گروه بدون مواجهه تفاوت معناداری داشت و اندامها بیشتر درگیر بودند. در گروه بدون مواجهه شغلی سن شروع بیماری به صورت معناداری پایین‌تر از گروه مواجهه پرخطر بود. هیچ کدام از بیمارانی که مواجهه شغلی با عوامل پرخطر داشتند، از محافظ جلدی استفاده نکرده بودند. نتیجه‌گیری: شیوع نسبتاً بالای (۱۷ درصد) مواجهه شغلی پرخطر نشانگر فاکتور خطر بودن احتمالی مواجهه شغلی می‌باشد، آگاهی از مواد شیمیایی پرخطر و پیشگیری از تماس با آن‌ها و استفاده از محافظ جلدی می‌تواند در کاهش ابتلا به ویتیلیگو مؤثر باشد.

---

مقدمه: اگر چه یکی از مخاطرات مهم در صنعت سیمان اثرات مواجهه با گردوغبار سیمان بر سیستم تنفسی است شواهد متناقضی در زمینه ارتباط بین مواجهه با گردوغبار سیمان و بروز علایم تنفسی با اختلالات عملکرد ریوی وجود دارد. هدف از این مطالعه بررسی دقیق‌تر تأثیرات مواجهه با گردوغبار سیمان بر اندکس‌های ریوی و شکایات تنفسی کارگران شاغل در کارخانجات سیمان می‌باشد. روش بررسی: در این مطالعه کوهورت گذشته‌نگر ۱۸۲ نفر از کارگران صنعت سیمان در دو گروه در معرض مواجهه با گردوغبار سیمان (گروه مورد) و بدون مواجهه با گردوغبار سیمان (گروه شاهد) بررسی شدند. برای ارزیابی میزان مواجهه از نمونه‌های محیطی ذرات کلی گردوغبار استفاده شد. پس از معاینه بالینی و تکمیل پرسشنامه استاندارد تنفسی، شاخص‌های اسپیرومتری تمام کارگران مطابق با گایدلاین ATS/ERS اندازه گیری شد. یافته‌ها: میانگین ذرات کلی گردوغبار اندازه‌گیری شده برای گروه با مواجهه ۳۶/۱۷ میلی‌گرم بر متر مکعب و برای گروه بدون مواجهه ۸۶/۰ میلی‌گرم بر متر مکعب بود. طبق نتایج به دست آمده شیوع علایم تنفسی شامل خس‌خس سینه، تنگی نفس و سرفه در گروه مواجهه در مقایسه با گروه کنترل افزایش قابل‌توجهی داشت. افت قابل توجه میانگین درصد شاخص‌های اسپیرومتری شامل PEF، FEV۱، FEF ۲۵-۷۵، FEV۱/FVC و FVC در کارگران با مواجهه با گردوغبار سیمان مشاهده شد (۰۵/۰P<). در کارگران با مواجهه بالا شیوع بالاتر بیماری‌های انسدادی راه هوایی مشاهده شد. نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد کارگران بخش تولید سیمان که در معرض مواجهه با گردوغبار سیمان هستند در خطر پیشرفت علایم ریوی و افت شاخص‌های اسپیرومتری می‌باشند.

---

مقدمه: اختلال خواب در خلبانان به دلیل تأثیر عوارض ناشی از آن بر روی ایمنی پرواز و سلامت کادر پروازی و مسافران از اهمیت بالایی برخوردار است. این پژوهش به منظور بررسی اختلالات خواب در خلبانان و کادر غیر پروازی شرکت‌های هواپیمایی خصوصی ایران و عوامل موثر بر این اختلالات صورت گرفته است. روش بررسی: این مطالعه به صورت مقطعی و بر روی ۲۵۰ پرسنل کادر زمینی و ۲۵۰ نفر کادر پروازی سازمان هواپیمایی خصوصی که به صورت تصادفی انتخاب شده‌اند انجام شده است. از تمام شرکت‌کنندگان خواسته شد تا دو پرسشنامه استاندارد (Insomnia Severity Index) ISIو (Epworth Sleepiness Scale) ESS را تکمیل نمایند. کسب نمره کوچکتر از ۱۰ برای پرسشنامه ESS به عنوان معیار خواب‌آلودگی مفرط روزانه و کسب نمره کوچکتر و مساوی ۸ برای پرسشنامه ISIبه عنوان بی‌خوابی در نظر گرفته شد. یافته‌ها: شیوع بی‌خوابی در کادر زمینی ۶۰% (۱۵۰ نفر) و در کادر پروازی ۶۶% (۱۶۶ نفر) بوده و شیوع خواب‌آلودگی در کادر زمینی ۲۷% (۶۹ نفر) و در کادر پروازی ۲۴% (۶۰ نفر) بوده است. در این مطالعه بین بی‌خوابی با دو متغیر سن بالای ۵۰ سال و سابقه کاری بیشتر از ۲۰ سال رابطه معنا‌داری مشاهده شد. نتیجه‌گیری: در این مطالعه خواب‌آلودگی مفرط روزانه و همچنین بی‌خوابی به خصوص شکایت از مشکل در شروع خواب، بیداری مکرر حین خواب و بیدار شدن زود هنگام صبحگاهی از شکایات شایع در بین خلبانان بود.

---

مقدمه: با وجود توسعه حمل و نقل جاده‌ای در ایران، خطر تصادفات و مرگ و میر ناشی از آن در دهه‌های اخیر در حال افزایش است. سالانه بیش از ۲۲ هزار نفر در ایران بر اثر تصادفات جاده‌ای جان خود را از دست می‌دهند. تعداد زیادی از این تصادفات‌، ناشی از کیفیت خواب نامناسب رانندگان حرفه‌ای است. از مهمترین عواقب کیفیت خواب نامطلوب در رانندگان، کاهش میزان کارآیی آنان است. این مطالعه جهت‌ بررسی کیفیت خواب در رانندگان حرفه‌ای و عوامل موثر بر آن ‌طراحی شده است. روش بررسی: این مطالعه از نوع مقطعی بوده و در سال ۱۳۹۰ انجام شده است. ۱۵۰۰ نفر از رانندگانی که به کلاس‌های آموزش رانندگان مراجعه می‌کردند، انتخاب شدند. جهت جمع‌آوری اطلاعات، از پرسشنامه‌ای شامل اطلاعات شخصی و شغلی و برای بررسی کیفیت خواب از پرسشنامه پیتزبورگ (PSQI) استفاده شد. داده‌ها با استفاده از آزمـون‌های آماری T-test،Chi-square و رگرسیون لجستیک با نرم‌افزار SPSS۱۱,۵ تحلیل شدند. یافته‌ها: میانگین سنی رانندگان ۴/۹±۶۶/۳۶ سال و میانگین ساعات کار روزانه ۵/۲±۳/۹ بود. حدود ۲۴% رانندگان‌، سابقه مصرف سیگار را گزارش کردند. ۴/۱۴% رضایت شغلی نامطلوب داشتند و ۱/۳۰%، به صورت چرخشی رانندگی می‌کردند. میانگین نمره پیتزبورگ ۷۵/۲±۵۷/۵ بوده و ۳/۶۲%، نمره بالاتر از ۵ داشتند. رگرسیون لجستیک نشان داد که مصرف سیگار، رضایت شغلی‌، کار چرخشی و تعداد ساعات کار در روز مهمترین فاکتورهای موثر بر کیفیت خواب رانندگان می‌باشند. نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که شیوع کیفیت خواب نامناسب در رانندگان حرفه‌ای ایران بالاست.

---

چکیده سابقه و اهداف: اثر افسردگی بر روی کیفیت زندگی به خصوص در مبتلایان به اختلالات خواب از اهمیت به سزایی برخوردار می باشدبه همین دلیل به بررسی افسردگی درمقدمه: اثر افسردگی روی کیفیت زندگی به خصوص در مبتلایان به اختلالات خواب از اهمیت به سزایی برخوردار می‌باشد از این رو به بررسی افسردگی در بیماران مبتلا به‌ بی‌خوابی و آپنه انسدادی‌ که با تست پلی‌سومنوگرافی تشخیص داده شده‌اند و برخی از عوامل موثر بر آن پرداخته‌ایم. روش بررسی: در این مطالعه‌ی مقطعی ۱۴۸ بیمار مراجعه‌کننده به کلینیک خواب بیمارستـان بهارلو که در سـال‌های ۹۱-۱۳۸۹ تحت پلی‌سومنوگرافی قرار گرفته‌ بودند و بر اساس پلی‌سومنوگرافی اختلال خواب آنها تشخیص داده شده بود وارد مطالعه شدند، سپس برای هر یک از شرکت‌کنندگان فرم جمع‌آوری اطلاعات ‌و پرسشنامه بک تکمیل گردید. پس از جمع‌آوری اطلاعات فوق برای بیماران مبتلا به آپنه انسدادی و ‌بی‌خوابی، داده‌های به دست آمده با استفاده از نرم‌افزار آماری ۱۶ SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: با توجه به نقطه برش تعیین شده جهت تشخیص افسردگی بر اساس پرسشنامه بک، فراوانی افسردگی در بین بیماران متفاوت بود، با نقطه برش نمره ۱۶ و بالاتر فراوانی افسردگی در مبتلایان به بی‌خوابی بیشتر بود (۴۰% در برابر ۳۵%) ولی این اختلاف از لحاظ آماری معنی‌دار نبوده است. با نقطه برش بیشتر یا مساوی ۱۰، ۸۰% از مبتلایان به بی‌خوابی و ۳/۵۸% از بیماران مبتلا به آپنه انسدادی از افسردگی رنج می‌برند که با این نقطه برش اختلاف آماری معنی‌داری بین نوع اختلال خواب و ابتلا به افسردگی مشاهده ‌شد. همچنین در مدل رگرسیون خطی پس از تعدیل کردن برای دیگر متغیرها همانند سن، جنس، اختلال خواب، شاخص توده بدنی، وضعیت تاهل و میزان تحصیلات، بین نمره پرسشنامه بک و نمره پرسشنامه ISI (Insomnia Severity Index) رابطه معنی‌داری وجود داشت(۰۱/۰P=). ‌‌‌‌نتیجه‌گیری: در مطالعه حاضر نمره افسردگی بک در بیماران مبتلا به بی‌خوابی بیشتر از نمره افسردگی در بیماران مبتلا به آپنه انسدادی خواب ‌بود در حالی که این اختلاف از لحاظ آماری معنی‌دار نبود. ‌حتی با حذف اثر مخدوش‌کننده‌ها دیده می‌شود که بی‌خوابی به شکل معنی‌داری با نمره پرسشنامه افسردگی بک افزایش می‌یابد.

---

مقدمه: وقفه انسدادی تنفس حین خواب یکی از بیماری‌های شایع و یکی از علل مهم بروز حوادث شغلی و تصادفات جاده ای است. ارزیابی‌های به موقع و درمان مناسب شاغلان مبتلا به این اختلال به ویژه در مشاغل پر خطر، توسط متخصصان طب کار می‌تواند کاهش عوارض متعدد ناشی از ابتلا به این اختلال را باعث شود، منوط بر آنکه روش‌های به کار گرفته شده برای شناسایی و درمان افراد مبتلا، مبتنی بر شواهد بالینی معتبر و قابل استفاده در شرایط کشور باشد. امروزه موثرترین روش درمانی وقفه تنفسی حین خواب استفاده از CPAP می‌باشد. این وسیله با فرستادن هوا با فشار مشخص به راه‌های هوایی فوقانی مانع از انسداد در مجاری تنفسی فوقانی می‌شود.

روش بررسی: به منظور استاندارد سازی خدمات بالینی ارائه شده به بیماران، ابتدا راهنماهای موجود در این زمینه مطالعه و بررسی شد و با توجه به شرایط و امکانات موجود در کشورمان، بومی‌سازی راهنمای بالینی تیتراسیون دستیCPAP و BPAP در بیماران مبتلا به آپنه انسدادی خواب انجام شد.

نتایج: این راهنما شامل توصیه‌هایی برای تشخیص بیماران مبتلا به وقفه تنفسی حین خواب، توصیه‌های برای انجام مطالعات تیتراسیون CPAP و BPAP، و قابل‌پذیرش‌بودن تست تیتراسیون PAP می‌باشد و برای هر یک از توصیه‌ها evidence level مشخص شده است. سطح "standard" یک استراتژی پذیرفته شده است و نشان‌دهنده درجه بالایی از اطمینان بالینی است، "guideline" منعکس‌کننده سطح متوسطی از اطمینان بالینی است، "option" از اطمینان بالینی کمتری برخوردار است و بر مبنای یک اجماع استاندارد می‌باشد. سطح "consensus" نشان‌دهنده توصیه‌هایی است که بر مبنای پارامترهای چاپ شده نیستند.

نتیجه‌گیری: با توجه به این که مهم‌ترین مشکل برای استفاده از CPAP، عدم تحمل بیمار می‌باشد، وجود یک پروتکل استاندارد برای تیتراسیون صحیح می‌تواند زمینه‌ساز افزایش تحمل بیمار و پذیرش درمان شود و اثربخشی درمان را افزایش دهد.

---