محمد رضا منظم، سمیه فرهنگ دهقان ، پروین نصیری، مهدی جهانگیری،
دوره ۷، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۴ )
چکیده
اهداف: صدا به عنوان شایع‌ترین عامل فیزیکی زیان‌آور در محیط های کاری محسوب می‌شود که مواجهه با آن می تواند اثرات زیان آور جسمی و روانی در پی داشته باشد . از آنجاکه بهترین اقدام کنترلی جهت کاهش صدا حذف و یا محدود کردن خطر در محل تولید آن است ،لذا این مطالعه با هدف تعیین میزان آلودگی صوتی و شناسایی منبع اصلی صدا در واحد هوای یک صنعت پتروشیمی (متشکل از دو بخش فشرده سازی و تفکیک هوا) و تعیین اثر محصورسازی این منبع بر کاهش تراز فشار صوت آن انجام گرفت.
روش:در فاز اول تحقیق این مطالعه موردی، صداسنجی محیطی توسط صداسنج B&K مدل ۲۲۳۶ به منظور تعیین میزان آلودگی صوتی در واحد تولید هوای یک مجتمع پتروشیمی مطابق استاندارد ISO ۹۶۱۲ صورت پذیرفت. در فاز دوم، جهت شناسایی منبع اصلی مولد صدا، منحنی ایزوسونیک واحد مربوطه بوسیله نرم افزار ARCGIS ۹,۱ رسم گردید و در آخرنیز، اثر بخشی روش محصورسازی به عنوان بهترین روش برای کاهش تراز فشار منبع اصلی این واحد (درایر-خشک کن) مورد مطالعه قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج صداسنجی محیطی نشان داد که میانگین تراز فشار صوت در کل واحد تحت بررسی بیش از dBA ۹ /۸۸ محاسبه گردید. این در حالی ست که تراز صدا حتی به dBA ۱۰۱ هم در بخش فشرده‌سازی آن می‌رسید. با توجه به محدوده ناحیه خطر در منحنی ایزوسونیک واحد هوا مشخص گردید که در بخش جنوبی فشرده‌سازی (محل استقرار دستگاه‌های درایر) تراز صدا نسبت به سایر نواحی این واحد به شدت افزایش یافته به طوری که در برخی ایستگاه‌ها به بالای ۱۰۰ دسی بل هم می‌رسد . با توجه به نتایج حاصله، منبع اصلی «دستگاه درایر» بخش فشرده‌سازی جهت اجرای طرح کنترلی انتخاب شد. با توجه به میزان اثر بخشی انواع روش‌های مرسوم کنترل صدا و با در نظر گرفتن نتایج آنالیز فرکانسی دستگاه و شرایط واحد مورد بررسی، محفظه صوتی به عنوان روش برگزیده کنترل مهندسی صوت انتخاب و پیش بینی شد که با ارائه این طرح کنترلی حدود ۱۹/۴ dBA از تراز کلی صدای این منبع کاهش خواهد یافت.
نتیجه‌گیری: طبق نتایج ارزیابی آلودگی صوتی این واحد تولیدی، حدود ۶۱.۵ در صد از مساحت آن در ناحیه احتیاط قرار دارد اما مسلماً عوارض گوناگون مواجهه با آن مقادیر در بلند مدت و حتی در کوتاه مدت بروز خواهد نمود .در واقع لازم است با توجه به اثرات شنیداری و مشکلات فراوان غیر شنیداری صوت جهت اجرای طرحهای کنترلی بر روی سایرمنابع صدا ساز این مجتمع اقدامات مقتضی صورت گیرد .
