مقدمه: توسعه روزافزون صنعت در کنار آثار مثبت خود با عوارض ناگواری نظیر حوادث همراه است. علت اصلی بروز حوادث یعنی اعمال ناایمن، ریشه در شرایط جسمی-روانی افراد، عوامل استرس زا، آموزشهای ایمنی، فرهنگ ایمنی و غیره دارد. هدف این مطالعه بررسی ارتباط بین میزان بروز حادثه با فرهنگ ایمنی و ویژگیهای شخصیتی کارگران فولاد و ارائه اقدامات کنترلی و نیل به هدف حادثه صفر(zero accident) میباشد.
روش بررسی: ضمن نمونه گیری تصادفی از کارگران یک شرکت فولادی در پژوهش مورد- شاهدی لانه گزیده و همسان‌سازی سن و شغل افراد بدون حادثه(۱۳۰نفر) و حادثه دیده(۱۲۶نفر)، نمره فرهنگی ایمنی و وِیژگیهای شخصیتی آنان در سال۱۳۹۴مقایسه شد. روایی و پایایی پرسشنامه‌های مورد استفاده مناسب بوده، تعداد سولات هر پرسشنامه ۶۰سوال و قابل استفاده در صنایع مختلف بود. نتایج با SPSS نسخه ۲۱ تجزیه و تحلیل شد.
نتایج: %۸/۵۰ افراد مورد مطالعه با میانگین سنی۸۲/۷±۹/۳۶ و سابقه کار ۵۵/۶±۶۷/۱۰سال در گروه بدون حادثه و ۲/۴۹% آنان با میانگین سنی ۰۸/۷±۱/۳۶ و سابقه کار ۵/۶±۵۶/۹سال در گروه حادثه دیده بودند. فرهنگ ایمنی ۳۹/۵% افراد بدون حادثه و ۵۵/۱۸% افراد حادثه دیده منفی بود. رابطه حوادث شغلی با نوع شیفت کاری، شغل، تاهل، شغل دوم و تحصیلات معنادار نبود(۰۵/۰ p>). میانگین نمره فرهنگ ایمنی نفرات بدون حادثه(۹۵/۲۲۶±۷۱/۲۸) و حادثه دیده(۸۶/۳۰±۰۷/۲۱۲)، از نوع مثبت است. آزمون ANOVA نشان داد رابطه بین حادثه با روان نژندی، وجدانی بودن و نمره فرهنگ ایمنی معنادار است(۰۵/۰ p<).
نتیجه گیری: ابعاد شخصیت روان نژندی و وجدانی بودن مهم‌ترین پیش‌بین‌های عملکرد شغلی بوده، در بروز حادثه نقش دارند. با بررسی ابعاد شخصیتی و فرهنگ ایمنی میتوان ضمن شناسایی و جابجایی افراد مستعد حادثه به مشاغل کم خطرتر، بهره وری سازمان‌ها را ارتقاء داد.
