فصلنامه طب کار

مقدمه: آتش‌نشانان با خطرات فیزیکی و شیمیایی مختلفی سروکار دارند و تعداد قابل توجهی از حوادث و آسیب را تجربه می‌کنند. به همین دلیل آتش‌نشانان، به عنوان گروهی با ریسک بالای ابتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) محسوب می‌شوند. هدف این مطالعه، تعیین میزان شیوع اختلال استرس پس از سانحه در بین آتش‌نشانان شهر اصفهان بود.

روش بررسی: افراد مورد مطالعه، 261 نفر از آتش‌نشانان مرد شهر اصفهان (با میانگین سنی 98/6±5/37 سال) بودند. در این مطالعه، از سه پرسشنامه استاندارد مقیاس علائم پس از سانحه (PTSS-10)، مقیاس اثر رخداد (IES-15) و معیارهای DSM-IV استفاده گردید. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS ویرایش20 و آزمون‌های ضریب همبستگی پیرسون، کای اسکوئر، آزمون t مستقل و آلفای کرونباخ تجزیه و تحلیل گردید.

نتایج: میانگین (± انحراف معیار) نمره مقیاس اثر رخداد، مقیاس علائم پس از سانحه و معیارهای DSM-IV به ترتیب 46/14±86/32، 18/3±3/3 و 4±8/6 بود. مقدار آلفای کرونباخ برای سه مقیاس معیار DSM-IV، مقیاس اثر رخداد و مقیاس علائم پس از سانحه به‌ترتیب معادل با 83/0، 843/0 و 916/0 بدست آمد. همچنین نتایج نشان داد که بین میانگین نمره مقیاس IES، سن (001/0p=) و سابقه کاری 001/0p=) و همچنین بین میانگین نمره PTSS، سن (03/0p=) و سابقه کاری (01/0p=) از نظر آماری رابطه معنی‌داری وجود داشت.

نتیجه گیری: مقیاس‌های IES-15، PTSS-10، و DSM-IV ابزار مفیدی جهت ارزیابی شیوع PTSD هستند و نسخه فارسی این مقیاس‌ها دارای روایی و پایایی می‌باشد. براساس نتایج احتمال رخداد PTSD در بین آتش‌نشانان بالا می‌باشد که همین عامل می‌تواند عادات، رفتارها، علایق و سبک زندگی این افراد را به صورت منفی تحت تأثیر قرار دهد. لذا لازم است اقدامات پیشگیرانه و درمانی و اثربخشی آن‌ها در زمینه PTSD، پیشنهاد و اجرا شود.