فصلنامه طب کار

مقدمه: مواجهه گرد و غبار در هوای تنفسی، از جمله عوامل زیان‌آور شایع محیطی در کارگاه‌ها بوده که می‌تواند تاثیرات مخربی بر سلامت داشته باشد. در این مطالعه، مواجهه کارگران با ذرات در هوای استنشاقی با شیوه‌های مرسوم و همچنین GIS مورد بررسی قرار گرفته است.

روش بررسی: پژوهش به‌صورت مقطعی-تحلیلی، انجام و حجم نمونه از طریق گروه‌های مواجهه همگن(SEG) تعیین و ارزیابی مواجهه محیطی و فردی بر اساس روش‌های استاندارد و شیوه نمونه‌برداری فردی و محیطی انجام گردید. داده‌های به‌دست آمده با استفاده از نرم‌افزار  GISبرای تعیین نقشه‌های توزیع بررسی گردید.

نتایج: میانگین غلظت مواجهه با گرد و غبار برای هر فرد در گروه‌های مواجهه همسان mg/m3 61/8 ارزیابی شد. بالاترین سطح مواجهه فردی در اپراتور پودرساز با مقدار  mg/m313/21 و کمترین در اپراتور مفتول ریز با مقدار mg/m3 97/1 برآورد گردید. حداقل غلظت محیطی در سالن برش( mg/m305/0) و حداکثر مقدار آن در سالن پودر( mg/m322) برآورد گردید. نتایج حاصل از ارزیابی با معیارهای AIHA در تمام روش‌ها نشان داد که سالن‌های پودر سازی، مواد سازی و بسته‌بندی بالاترین غلظت و سالن برش پایین‌ترین غلظت گرد و غبار را دارد. مقایسه با روش GIS نشان داد که در شیوه مذکور، تعداد افراد بیشتری در ناحیه خطر دسته‌بندی می‌گردند.

نتیجه‌گیری: استفاده از شیوه SEG می‌تواند در ارزیابی مواجهه تنفسی در صنایع با تعداد نفرات بالا مورد استفاده قرار گیرد.GIS  در غربالگری آلودگی هوای محیط کار از طریق ارائه مجموعه خدمات از جمله امکان گروه‌بندی به نواحی مختلف، ایجاد گزارش بر اساس نقشه نقش مهمی ایفا می‌نماید.