فصلنامه طب کار

مقدمه: سرب به عنوان یکی از خطرناک‌ترین مواجهات شغلی شناخته شده است که باعث ایجاد عارضه‌های حاد و مزمن در ارگان‌های اصلی بدن انسان می‌شود؛ مثل ایجاد عارضه در سیستم عصبی مرکزی و محیطی، خون‌ساز، گوارشی، کلیوی و قلبی و عروقی، همچنین اندازه‌گیری سرب خون از اقدامات اساسی جهت تشخیص و درمان زودهنگام مسمومیت با سرب محسوب می‌شود. روش‌های متفاوتی برای اندازه‌گیری سرب وجود دارد که هر کدام مزایا و معایبی دارد. از این رو در این مقاله روش‌های رایج و جدید اندازه‌گیری سرب از نظر تکنیک انجام‌، دقت تشخیص، در دسترس بودن و هزینه مورد مقایسه قرار گرفته است. روش بررسی: بر اساس آخرین منابع موجود‌، روش‌های مختلف اندازه‌گیری سرب مورد ارزیابی قرار گرفت و از جنبه‌های متفاوتی مورد مقایسه قرار گرفت. یافته‌ها: بررسی‌ها نشان می‌دهد که از میان روش‌های موجود روش" طیف‌سنجی جرمی پلاسمـای جفت شده القایی" (ICP-MS)، بالاترین دقت تشخیص و در عین حال بالاترین میزان هزینه را نیز به خود اختصاص می‌دهد. پس از این روش، روش طیف‌سنجی جذب اتمی کوره گرافیتی (GFAAS) بهترین دقت تشخیص را دارد و می‌توان گفت رایج‌ترین روشی است که از آن برای تشخیص میزان سرب خون در آزمایشگاه‌ها استفاده می‌شود. روش ولتامتری نوار آنودی (ASV) نیز روش جدیدتری نسبت به دو روش قبلی است که از نظر دقت تشخیص در مرتبه پایین‌تری نسبت به آنها قرار می‌گیرد اما از نظر هزینه و سهولت استفاده بسیار بهتر از دو روش قبلی است. همچنین این روش قابلیت استفاده در محل مورد نظر را نیز دارد. نتیجه‌گیری: مقایسه روش‌های مختلف نشان می‌دهد که متخصصین طب کار می‌توانند بسته به دقت تشخیص مورد نیاز‌، هزینه و امکانات موجود، روش خاصی را برای اندازه‌گیری سرب به کار گیرند‌. به روز کردن اطلاعات در این زمینه به ارزیابی بهتر مسمومیت با سرب کمک بیشتری خواهد کرد.